Ιαματικές Πηγές Φθιώτιδας

ΙΑΜΑΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ ΚΑΜΕΝΩΝ ΒΟΥΡΛΩΝ

Οι πηγές στην περιοχή αυτή είναι πολλές και βρίσκονται σε δύο ξεχωριστές περιοχές: Η πρώτη εντός της Λουτρόπολης με τις γνωστές ραδονιούχες πηγές και η δεύτερη σε απόσταση 2,5 χλμ. δυτικά και προς Λαμία. Η ύπαρξη των ραδονιούχων πηγών οι οποίες θεωρούνται όχι μόνο σπάνιες αλλά και δραστικές έναντι αρκετών παθήσεων, συνδυάστηκε με σοβαρές επενδύσεις από την δεκαετία του 1930 και έτσι δημιουργήθηκε ένας γνωστός τουριστικός προορισμός, τα Καμένα Βούρλα.

Ο σχεδιασμός και η υλοποίηση των επενδύσεων όλες αυτές τις δεκαετίες αφορούσε το θερμαλιστικό πάρκο εντός της Λουτρόπολης. Στην άλλη περιοχή με ιαματικές πηγές, την περιοχή Κονιαβίτη, η χρήση του ιαματικού νερού γίνεται ελεύθερα, σε υπαίθριες δεξαμενές χωρίς κάποια επέμβαση από τον ιδιοκτήτη (Ε.Ο.Τ.-Ε.Τ.Α.Δ.) αλλά ούτε και κάποιο σχεδιασμό.

Γεωλογικά στοιχεία

Ας δούμε πρώτα τις πηγές, την γεωλογία τους και τον χημισμό τους.  Η ύπαρξη της θερμής λεκάνης μάγματος σε μεγάλη απόσταση περιμετρικά του υφαιστείου της Λιχάδας σε συνδυασμό με το ρήγμα που διατρέχει την περιοχή των Καμένων Βούρλων, προκαλεί την εμφάνιση των θερμών πηγών.

Το ρήγμα που παριστάνεται στο σχήμα, αποτελεί τμήμα (ένα από τα τέσσερα) του ρήγματος που ξεκινάει από την Αρκίτσα και φτάνει ως τις Θερμοπύλες. Διακρίνεται με το αστέρι η θέση του ηφαιστείου των Λιχάδων και ακριβώς από κάτω το ρήγμα στα Κ. Βούρλα. Σημαντικό ρόλο έχει και η ύπαρξη υδροπερατών πετρωμάτων όπως ασβεστόλιθοι τα οποία επιτρέπουν την διήθηση και αποθήκευση μεγάλων ποσοτήτων νερού στο υπέδαφος (Πουλτσίδης, 2012).

Τα θερμά νερά προέρχονται από μεγάλα και θερμά βάθη προερχόμενα από τις κατακρημνίσεις (βροχές, χιόνια) και την είσοδο του στο υπέδαφος. Εκεί αναμειγνύεται και με νερό που προέρχεται από την θάλασσα. Το θαλασσινό νερό συμμετέχει σε ποσοστό περίπου 40%. Η ανάμειξη γίνεται σε μεγάλα βάθη, κάτω από 100 μ.

Στο γεωθερμικό πεδίο εντός της Λουτρόπολης, το θερμό νερό εμφανίζεται σε μία έκταση περίπου 1 τ.χλμ. σε χαμηλό βάθος από 5 μ. ως 10 μ. και σε κάποιες βαθιές γεωτρήσεις που έχουν γίνει εμφανίζεται σε βάθη ως και 350 μ.

Στο γεωθερμικό πεδίο της περιοχής Κονιαβίτη, το θερμό νερό αναβλύζει στο διαχωριστικό σημείο μεταξύ του βουνού και της αρχής της πεδιάδας και εμφανίζεται σε 4 θέσεις. Το μέτωπο των 4 αναβλύσεων έχει μήκος 1 χλμ.

Ιαματικές πηγές

 Ιαματικές πηγές εντός της Λουτρόπολης (Ραδονιούχες): Οι πηγές αυτές εμφανίζονται σε διάφορα σημεία, κυρίως μέσω γεωτρήσεων αλλά και με την μορφή πηγών-αναβλύσεων σε μία περιοχή κοντά στο βουνό. Στον χάρτη βλέπουμε τις πηγές ΕΟΤ όπου στην θέση αυτή βρίσκονται οι πηγές Γεωργαλά, Μεταξά, Παπαστράτου, Βασιλειάδη και η πηγή ΙΓΜΕ σε κοντινή απόσταση με αρτεσιανό θερμό νερό λόγω γεώτρησης που είχε πραγματοποιηθεί παλαιότερα. Η θερμοκρασία του νερού στα σημεία αυτά κυμαίνεται από 37 C ως 45 C. Προχωρώντας προς την θάλασσα, υπάρχουν ακόμη 3 γεωτρήσεις οι οποίες ή τροφοδοτούν παροδικά τις εγκαταστάσεις υδροθεραπείας (γεώτρηση Βλάση) ή παραμένουν ανενεργές. Η μία εξ αυτών, η γεώτρηση "Έρως" παροχής 100 κυβ. μ./ώρα, είναι δημοτική και βρίσκεται σε διαδικασία αναγνώρισης της με βάση τον νόμο 3498/2006.

Φτάνουμε σε κοντινή θέση στην θάλασσα και συναντούμε την ιαματική πηγή "Δημαρχείου", δημοτική πηγή πίσω από το Δημαρχείο. Είναι η μόνη πηγή η οποία έχει αναγνωριστεί με ΦΕΚ (16/4/2016).

Το νερό όλων αυτών των πηγών λέγεται ραδιούχο, ενώ στην πραγματικότητα περιέχει αέριο ραδόνιο. Το θερμό νερό καθώς ανεβαίνει από το υπέδαφος, συναντά πετρώματα τα οποία περιέχουν το ραδιενεργό στοιχείο Ράδιον το οποίο καθώς διασπάται αυθόρμητα, παράγει ακτινοβολία και αέριο Ραδόνιο. Το Ραδόνιο με την σειρά του εκπέμπει και αυτό ακτινοβολία η οποία ασκεί δράση στον οργανισμό του λουόμενου ταυτόχρονα με τους άλλους παράγοντες (θερμότητα, χημικά στοιχεία).


Ιαματικές πηγές της περιοχής Κονιαβίτη: Όπως φαίνεται καθαρά και στον χάρτη υπάρχουν 4 αναβλύσεις οι οποίες δίνουν νερά κατά βάση χλωριονατριούχα και υδροθειούχα. Καθώς κινούμαστε από τα Καμένα Βούρλα προς τις πηγές (από τον δυτικό κόμβο) και μετά από 1 χλμ. συναντούμε τις πηγές Κονιαβίτη, με αρκετή ποσότητα νερού (περίπου στα 100 κυβ.μ./ώρα). Μετά από 500 μ. φτάνουμε στις πηγές Καλλυντικές και ακριβώς δίπλα (στα 30 μ.) στην πηγή Αφροδίτης. 

Μετά την πηγή Αφροδίτης συναντά κανείς μία ακόμη ιαματική πηγή, την πηγή Θρονίου σε απόσταση 300 μ. και αφού προσπεράσουμε την εγκατάσταση του Βιολογικού Καθαρισμού.

Χρήση των πηγών και χημική σύσταση

1. Ραδονιούχες πηγές του Ε.Ο.Τ.: Οι πηγές αυτές τροφοδοτούν τις εγκαταστάσεις των κτηρίων του ΕΟΤ (τα οποία εκμεταλλεύεται από το 1998 ιδιωτική εταιρεία). Πιο συγκεκριμένα τροφοδοτείται το υδροθεραπευτήριο "Ιπποκράτης" το οποίο λειτουργεί από τον Μάιο ως τον Οκτώβριο (πρωινές ώρες), τροφοδοτείται η εξωτερική ιαματική πισίνα και οι εσωτερικές ιαματικές πισίνες του ξενοδοχείου "Γαλήνη" και αρκετά δωμάτια του ίδιου ξενοδοχείου. Το ξενοδοχείο τα τελευταία χρόνια είναι ανοιχτό από τον Μάρτιο ως τον Οκτώβριο και κάποια Σαββατοκύριακα τον υπόλοιπο χρόνο.

συνεχίζεται...